Wentylacja grawitacyjna

1. Podstawowe błędy popełniane podczas projektowania:

Złe lub niezgodne z wymaganiami normy wykonanie głowic kominowych

Sposób wyprowadzenia i zakończenia przewodów kominowych ponad dachem budynków oraz nieuwzględnienie wpływu wiatru i geometrii dachu, ma duży wpływ na skuteczność wentylacji grawitacyjnej. Jest to omówione w dość szeroki sposób w normie PN-89/B-10425 - „Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z cegły. Wymagania techniczne i badania przy odbiorze”.
Niekorzystny wpływ wiatru

Wentylacja grawitacyjna działa w sposób prawidłowy, gdy ciąg w przewodzie kominowym jest na tyle duży, że pokona opory związane z przepływającym przez niego powietrzem oraz ciśnienie wewnątrz pomieszczenia, które zależy od kierunku wiatru.

2. Niekorzystny wpływ ciągu wentylacyjnego:

Brak dopływu powietrza świeżego

Sytuacja taka ma miejsce szczególnie w budynkach poddanych termorenowacji związanej z wymianą stolarki okiennej. Warunkiem koniecznym działania wentylacji grawitacyjnej jest, nie tylko różnica pomiędzy temperaturą powietrza zewnętrznego i wewnętrznego, wysokość przewodu, ale również doprowadzenie odpowiedniej ilości powietrza zewnętrznego.
Nieprawidłowa izolacja przewodów wentylacyjnych

Szybkie wychładzanie powietrza wentylacyjnego, które zmniejsza intensywność działania wentylacji, ma miejsce w przypadku projektowania przewodów wentylacji grawitacyjnej w przegrodach zewnętrznych, prowadzenie ich przez zimne poddasza oraz nad dachem bez odpowiedniego ich zaizolowania.

Wentylacja grawitacyjna na dachu

3. Podstawowe błędy popełniane podczas realizacji budynków mieszkalnych:

realizacja projektów wraz z zawartymi w nich błędami,
samowolne dokonywanie zmian założeń projektowych,
niewłaściwe i niezgodne z obowiązującymi przepisami wykonanie oraz odbiór robót budowlanych.

Oprócz sprawdzenia drożności przewodów kominowych, liczby oraz przekrojów kanałów wentylacji grawitacyjnej, konieczne jest sprawdzenie skuteczności ich działania, tj. siły ciągu kominowego (ciśnienia) – ustalonej przy pomocy atestowanego urządzenia pomiarowego.

4. Błędy popełniane podczas eksploatacji budynków mieszkalnych:

Nadmierne uszczelnianie mieszkań przez lokatorów

Nadmierne uszczelnianie mieszkań ma miejsce szczególnie w okresie zimowym, gdy na skutek źle rozumianej oszczędności, lokatorzy ograniczają dopływ powietrza zewnętrznego do zera. Szczelność budynków jest cechą pozytywną pod warunkiem zapewnienia poprawnie działającej wentylacji. Nie należy zapominać, że nawet w zimie do mieszkań musi być doprowadzane powietrze w sposób ciągły.
Wentylatory wyciągowe

Dużym błędem jest instalowanie mechanicznych okapów nadkuchennych bez zapewnienia odpowiedniego dopływu powietrza świeżego do mieszkań. Rura od okapu przesłania kratkę wentylacyjną, a elementy okapu zwiększają miejscowe straty przepływającego powietrza, co w znacznym stopniu osłabia ciąg wentylacyjny.
Brak drożności

Brak drożności może być spowodowany nienajlepszym stanem technicznym przewodów lub samowolnym zatykaniem, zalepianiem kratek wentylacji wywiewnej i otworów umożliwiających dopływ powietrza do pomieszczeń, zarówno łazienek, w.c. jak i kuchni.

5. Wnioski:

Efektem większości wymienionych błędów i zaniedbań jest zawilgocenie mieszkania. Jeżeli lokatorzy zaobserwują pojawiającą się oraz utrzymującą parę wodną na oknach oraz ścianach zewnętrznych, jest to sygnał, że wentylacja nie działa prawidłowo. Sytuacja taka ma miejsce również przy pokryciu ścian wewnętrznych nawierzchniami nie wchłaniającymi pary wodnej gromadzącej się w pomieszczeniach mieszkalnych. Są nimi np.: tapety oraz farby emulsyjne, które w przeciwieństwie do tynków wapienno-cementowych oraz farb wapiennych zatrzymują wilgoć wewnątrz powodując pojawienie się pleśni i grzybów. Drugą również ważną przyczyną jest oszczędzanie ciepła. Obniżana temperatura powietrza, przegród budowlanych oraz wydzielanie się większych ilości pary wodnej potęguje ww. zjawiska. Użytkownicy powinni znać te zjawiska i odpowiednio regulować wietrzenie, ponieważ nawet przy sprawnej wentylacji, a w przypadku źle izolowanych i docieplonych mieszkań, zjawiska te są trudne do wyeliminowania.

Tekst: Polski Instalator 4/2011